28η Οκτ. 2013: Εθνική Επέτειος-Αμπελόκηποι Καστοριάς

28η Οκτωβρίου 2013:Εθνική Επέτειος-Αμπελόκηποι Καστοριάς

  Σήμερα, 28η Οκτωβρίου 2013, γιορτάστηκε και στο χωριό μας η Εθνική Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940, η πρώτη μεγάλη νίκη κατά των δυνάμεων του φασιστικού άξονα, που σάρωνε όλη την Ευρώπη.

    ΄Εχουν γραφτεί τόσα πολλά για τον ηρωϊσμό και την σημασία αυτού του ΟΧΙ.  Μάλιστα ομογενειακές οργανώσεις στις ΗΠΑ, για να προβάλλουν ευρύτερα διεθνώς αυτή την ημέρα, έχουν καθιερώσει την "OXI DAY"  για να θυμίζουν σε όλους όσους ξεχνούν πόσα οφείλουν στην Ελλάδα και στους ΄Ελληνες.

   Ο εορτασμός στο χωριό περιλάμβανε θεία Λειτουργία κ Δοξολογία στον ιερό Ναό Αγ Κων/νου κ Ελένης  και στην συνέχεια επιμνημόσυνη δέηση με κατάθεση στεφανιών και ποιήματα στο Μνημείο των Πεσόντων, από τα παιδιά του Νηπιαγωγείου, ό,τι απόμεινε από Σχολική παρουσία πλέον στο χωριό.

   Λιγοστός κόσμος στην Εκκλησία με τα 5-6 παιδάκια του Νηπιαγωγείου να κουνούν ανέμελα τις σημαιούλες τους. ΄Αδεια η Eκκλησία από παιδιά Δημοτικού, που έκλεισε με την "βαθειά τομή" του Υπ.Παιδείας, σκορπίζοντας τα παιδιά του χωριού, αλλά και τους γονείς τους, σε 5-6 διαφορετικά χωριά Αυτοί οι γονείς και τα παιδιά τους σήμερα ήταν αναγκαστικά μακριά από το χωριό..

  Ούτε "πανηγυρικές ομιλίες", ούτε λόγος -αναφορά στο νόημα της ημέρας.... Ευτυχώς υπήρξε το Μήνυμα του Δεσπότη  που διάβασε ο παπα Νικόλας με αναφορά στην Προστάτιδα Παναγία μας (Αγία Σκέπη) και την χαρακτηριστικά επίκαιρη-παρηγορητική αποστροφή για το σήμερα, σε ελεύθερη απόδοση:...."Θα θέλατε να ακούσουμε σ’ αυτή την ταπείνωση, την τραγωδία και τον εξευτελισμό που διέρχεται η πατρίδα μας τι έχουν να μας πουν αυτοί που ορίστηκαν από την πρόνοια του Θεού να φυλάττουν Θερμοπύλες;......Θα παλέψουμε, θα αγωνιστούμε, μα στο τέλος θα είμαστε νικητές.....,με την Βοήθεια του Θεού και της Παναγίας.....θα Νικήσουμε και πάλι!.....".

   Η όλη εκδήλωση, με τις λιγοστές παρουσίες και την έκδηλα "μελαγχολική ατμόσφαιρα",  έμοιαζε περισσότερο με "Ψυχοσσάβατο με Τρισάγιο", παρά με Εθνική Επέτειο.  Έλειπαν και τα μεγάφωνα με τα Εθνικά Εμβατήρια που θα έδιναν την πανηγυρική ατμόσφαιρα. Ο Πρόεδρος ανακοίνωσε κατάθεση στεφανιών, ένα από Νηπιαγωγείο και Τοπική Κοινότητα και ένα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού. 

 ΄Αραγε στο πνεύμα των οδηγιών  για "περιστολή των δαπανών", συμπτύχθηκαν και τα στεφάνια, ή φταίνε οι πραγματικές οικονομικές δυσκολίες που έχουν σαρώσει πολίτες και οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης? 

  Περιμένοντας τον παπαΝικόλα για το Τρισάγιο, ήδη αρκετοί από τους λιγοστούς συγχωριανούς, είχαν αρχίσει σιγά-σιγά να αποχωρούν. Θεώρησαν άραγε μεγάλη "θυσία" την διάθεση αναμονής 5-10  λεπτών?

Θα ήταν βλάσφημο να πούμε κάτι τέτοιο. ΄Ολοι αγαπούν την Πατρίδα και τιμούν την θυσία των Ηρώων μας. ΄Ομως πάντα σε μια Επέτειο κάνει κανείς αυθόρμητα  και σκέψεις για το σήμερα. 

   Και τι να σκεφτεί κανείς για το σήμερα και με τί  "ενθουσιαμό" να γιορτάσει μια Επέτειο  "Σύμβολο του ΟΧΙ" μέσα στην σημερινή καθημερινότητα του "ΝΑΙ σε όλα", της πλήρους υποταγής στα έξωθεν κελεύσματα, που πέρα από την οικονομική κατάντια έχει καταρρακώσει κάθε ίχνος εθνικής αξιοπρέπειας των πολιτών? Μοιραία ταυτίζεται κάθε επίσημη διοργάνωση, γιορτή, επέτειος με κείνους, που όπως στο μήνυμα του Δεσπότη "ορίσθησαν να φυλάττουν Θερμοπύλες".

    Η Ιστορία έχει δείξει ότι "Οι Μήδοι δεν θα περνούσαν αν δεν υπήρχαν Εφιάλτες" και πολιτικοί "Εφιάλτες" πλέον φαίνονται οι "φύλακες". Αυτή είναι η βαθύτερη αιτία της αποστροφής των πολιτών, με την μη παρουσία, με την  φυγή και την απουσία και όχι η αδιαφορία για την "Θυσία των Ηρώων", που όλοι τιμούν.

  Μοναδική παρήγορη και ελπιδοφόρα η παρουσία των μικρών παιδιών του Νηπιαγωγείου, που με τις σημαιούλες στα χεράκια τους, ανέμελα έψαλαν τον Εθνικό ΄Υμνο.

 Αυτά τα παιδιά μας έδειξαν το χρέος μας: Να μην το βάλουμε κάτω. Να οπλιστούμε με υπομονή, σθένος και αντοχή στις σημερινές δυσκολίες, για το μέλλον των παιδιών μας, που είναι το μέλλον της Πατρίδας μας.

  ***ΔΕΙΤΕ το VIDEO των παιδιών με τον ΕΘΝΙΚΟ ΥΜΝΟ 

ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Μ.Ασία το ‘1920:Χωριανοί μας,στρατιώτες,από τους Αμπελόκηπους

Μ.Ασία το ‘1920:
Χωριανοί μας,στρατιώτες,
από τους Αμπελόκηπους Καστοριάς

Το Ιστορικό Πλαίσιο.

    Εχουν γραφεί τόσα πολλά για την Μικρασιατική Καταστροφή που σήμανε «χαμένες πατρίδες»,χαμένες ζωές και ταλαιπωρίες δεκαετιών, για ένα πολύ μεγάλο μέρος ακμάζοντος ελληνισμού της Μ.Ασίας, που ολοκληρώθηκε με τις φοβερές ανταλλαγές πληθυσμών ,μέχρι το 1924,που αντιμετώπισαν μετακινήσεις χιλιάδων ανθρώπων, σχεδόν  σαν ανταλλαγές ζώων.
    Θυμίζουμε ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε καταφέρει με ειδική συνθήκη, ειδικό καθεστώς για τον Ελληνισμό της Μ Ασίας, που πρόβλεπε μεταβατικό στάδιο διοίκησης 7ετών, με την παρουσία ως εγγύηση ελληνικού στρατού και στην λήξη της δημοψήφισμα για αυτοδιάθεση ή ένωση με την Ελλάδα.
      Δυστυχώς όμως στην συνέχεια, αφού έχασε τις εκλογές ο Βενιζέλος ,επικράτησαν άφρονες επιλογές «μεγαλοϊδεατισμού», που εξώθησαν στην προώθηση του ελληνικού Στρατού σε εκστρατεία στα ενδότερα,να καταλάβουν την «κόκκινη Μηλιά»(Αγκυρα).Αυτό έδωσε αφορμή,φυσικά με την «συνέργεια» ποικιλώνυμων συμφερόντων των τότε μεγάλων δυνάμεων να αναδιοργανωθεί ο Κεμάλ και να αρχίσει η αντίστροφη πορεία για τον ελληνισμό της Μ.Ασίας,αφού ο ελληνικός Στρατός αναγκάστηκε να αποχωρήσει κακήν-κακώς, αφήνοντας στην τύχη τους, τους Ελληνες της περιοχής, που υπέστησαν όσα η Ιστορία έχει καταγράψει.
    Η άτακτη φυγή του ελληνικού στρατού,άφησε πίσω της και πολλούς στρατιώτες αιχμαλώτους στον εχθρό, που υπέστησαν τα πάνδεινα σε άθλιες συνθήκες.
     Κάποιοι από αυτούς κατάφεραν να δραπετεύσουν,κάποιοι σκοτώθηκαν στην πορεία προς την σωτηρία ,κάποιοι γλύτωσαν και γύρισαν με περιπέτειες στην Πατρίδα.

Χωριανοί μας που ήταν στην Μ Ασία το 1920

Από διηγήσεις ηλικιωμένων συγχωριανών μας,συγκεντρώσαμε κάποια στοιχεία:

        Στην Μ.Ασία πήγαν επιστρατευμένοι το 1917 αρκετοί συγχωριανοί μας.Κάποιοι από αυτούς έζησαν μια Οδύσσεια, μέχρι την επιστροφή τους στο χωριό:

1.Βάμβας Χρυσόστομος (ο παππούς Τσότσες)

2.Δημητρίου Κω/νος (ο παππούς Κωστάκης, του Τζακίρη)

3.Ζησιάδης Ανδρέας (ο παππούς Αντρίας,πατέρας των αφών Ζησιάδη Βασίλη-Κώτσιου-Βαγγέλη).

παππούς Λιούμανος(καθιστός
στρατιώτης Μ.Ασία'20

4.Ζησιάδης Κοσμάς (ο παππούς Λιούμανος).Είναι ο παππούς της Κούλας(Γκίτσου) του Μήτικα.Από το οικογενειακό της αρχείο βρήκαμε την φωτογραφία του παππού Κοσμά ως στρατιώτη στην Μ.Ασία(μέση καθιστός).Μάλλον  θα είναι από τις καλές μέρες του ελληνικού Στρατού,πριν ξεσπάσει η αντίστροφη οδός προς την καταστροφή,γιατί βλέπουμε χαμογελαστή πόζα.

παππούς Λιούμανος(Κοσμάς Ζησιάδης)
 με τον φίλο του Γιάμπανο(Θωμά Γιαμπανόπουλο)
-δεκαετία '60/1962

Παπατσάρας Γρηγόρης(άνω δεξιά)
με τη σύζυγο Ολγα
και 2 από τα παιδιά τους
(Θωμάς/αριστ-Μήτσος/δεξ)

5.Παπατσάρας Γρηγόρης (πατέρας Ηλία Παπαδόπουλου)

    Σύμφωνα με διήγηση Ηλία Παπαδόπουλου (από την μάνα του Ολγα Παπατσάρα-Παπαδοπούλου):

       Ο πατέρας του Γρηγόρης,έμεινε 7 χρόνια ολόκληρα στην Μ. Ασία.Με  την υποχώρηση και άτακτη φυγή του Στρατού μας πιάστηκε  αιχμάλωτος,μαζί με άλλους  στρατιώτες.Εζησε για καιρό σε φυλακές,σε άθλιες συνθήκες βασανιστηρίων-καταναγκαστικών έργων (τους έβαζαν να μένουν μέσα σε ανοικτές μεγάλες δεξαμενές,μέσα στο νερό,όρθιοι).

     Οπως διηγήθηκε,κατά διαστήματα τους έλεγαν «Ποιοι θέλουν να φύγουν, θάρθει το τραίνο…» Οσοι έβγαιναν,τους πυροβολούσαν , είτε άμεσα, είτε τους άφηναν να φύγουν κολυμπώντας και μετά από λίγο τους πυροβολούσαν μέσα στη θάλασσα.

      Τους λυπήθηκε κάποιος Τούρκος αξιωματικός,λένε μάλλον είχε ελληνική καταγωγή και τους φυγάδευσε στην Τένεδο.Από κεί με χίλιες περιπέτειες και

ποτήρι "λάφυρο"  Γρ Παπατσάρα
από περιπέτεια Μ Ασίας

πεζοπορίες γύρισε στο Χωριό,ρακένδυτος, με ρούχα «τσουβάλια» που κάποιοι τούδωσαν στοδρόμο. Λάφυρο –ενθύμιο έφερε μαζί του ένα ποτήρι (βλ.φωτογραφία με τουρκικά γράμματα)

           
     Η όλη περιπέτεια του άφησε βαριά σημάδια στην υγεία του και πέθανε νέος,το καλοακαίρι του 1937, αφήνοντας χήρα με μικρά παιδιά.

        Δεν έχουμε στοιχεία για άλλους συγχωριανούς μας,όποιος γνωρίζει κάτι σχετικά,θα θέλαμε να μας  ενημερώσει ,να συμπληρώσουμε την Ιστορική καταγραφή.

===============================================================
***Δείτε ένα συνοπτικό Φωτογραφικό Χρονικό με Ντοκυμαντέρ Εποχής
      με θέμα "ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ"
==========================================================
Πηγές:Διηγήσεις '2013:
             - Ηλίας Παπαδόπουλος (παλιό όνομα Παπατσάρας/από μητέρα του Ολγα
             -Ελευθερία Νικοπούλου

Εκείνοι που φεύγουν: Ιωάννης Κοβάτσης (Μπαρμπαγιάννης) 29-9-2013

Εκείνοι που φεύγουν: Ιωάννης Κοβάτσης
(Μπαρμπαγιάννης) 29-9-2013

     Την Κυριακή 29-9-2013 απεβίωσε,σε ηλικία 80 ετών, ο Κοβάτσης Ιωάννης,ο "Μπαρμπαγιάννης" και η κηδεία του έγινε την Δευτέρα 30-9-2013, στον Αη Νικόλα Αμπελοκήπων,αφού τελέστηκε η νεκρώσιμη ακολουθία στον Ναό Αγ Κων/νου κ Ελένης.
      Ο παπα-Νικόλας, αναφέρθηκε, με ιδιαίτερη συγκίνηση, στην παλιά του γνωριμία με τον Γιάννη,στο ΚΤΕΛ Καστοριάς και στην μετά από χρόνια συνάντησή του εδώ στο χωριό,όταν ήρθε σαν νέος παπάς.

     Ο Μπαρμπαγιάννης,υπήρξε επαγγελματικά,για αρκετά χρόνια οδηγός λεωφορείου στο ΚΤΕΛ Καστοριάς,άφησε όμως κύρια ιστορία,όντας ο πρώτος που άνοιξε Ταβέρνα στους Αμπελόκηπους και έκανε το χωριό ευρύτερα γνωστό,μαζί με τους υπόλοιπους φυσικά που ακολούθησαν τα βήματά του

     Παράλληλα όμως, με τις προσωπικές του δουλειές και υποχρεώσεις, ασχολήθηκε πάντα  και  με τα κοινά του χωριού.
       Ηταν από τους πρωτεργάτες δημιουργίας της Αθλητικής Ομάδας "Δόξα Αμπελοκήπων",με δικές του ενέργειες είχε παραχωρηθεί την 10ετία του '60 το Γήπεδο στην Ομάδα μας, δραστηριοποιήθηκε επίσης,ως αγρότης, στον Τοπικό Γεωργικό Συνεταιρισμό,όπως και στην Κοινότητα Αμπελοκήπων, ως Κοινοτικός Σύμβουλος-Αντιπρόεδρος.

     Πάντα παρών στις εκδηλώσεις και τα γλέντια του χωριού,έδινε ιδιαίτερο χρώμα με τα προσωπικά του αστεία.Η εικόνα του θα μας λείψει,θα τον θυμόμαστε.

      Ευτύχησε να γίνει πατέρας και παππούς.

      Ας είναι ελαφρό το χώμα που τον σκεπάζει-Συλλυπητήρια στους οικείους του.