Το παράπονο του Ηρώου
28η Οκτωβρίου 2011:Αμπελόκηποι Καστοριάς
Φέτος , για πρώτη φορά στην νεώτερη ιστορία του χωριού, η Εθνική Επέτειος του «ΟΧΙ» του 1940, πέρασε «βουβά», χωρίς σημαιοστολισμούς(μόνο η Εκκλησία είχε την Ελληνική και Βυζαντινή Σημαία, που θύμιζε γιορτή), χωρίς παιδιά με την Ελληνική Σημαία, χωρίς τον «πανηγυρικό» της ημέρας, χωρίς μνημόσυνο-τρισάγιο υπέρ των πεσόντων στο Ηρώο, χωρίς ποιήματα των μικρών με τις εθνικές ενδυμασίες, της Ελληνοπούλας και του Τσολιά, χωρίς τον Εθνικό Ύμνο, χωρίς παρέλαση των παιδιών του. «Καλλικρατικώ δικαίω», καταργηθέντος Σχολείου μας. Η πάλαι ποτέ «ενός λεπτού σιγή», μετατράπηκε φέτος σε “βουβαμάρα διαρκείας”.
Το μόνο στοιχείο αναφοράς στην Εθνική Επέτειο ήταν η Δοξολογία στην Εκκλησία μας, χωρίς πια την «έπαρση της Σημαίας» στο «Δόξα σοι τω δείξαντι το Φώς..» ή στο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ….», άδεια από παιδιά, σχεδόν άδεια και από γονείς.΄Αλλοι συνόδεψαν τα παιδιά τους στα Σχολεία που τα παιδιά πλέον έχουν διασπαρεί (΄Αργος,Κωσταράζι,Δισπηλιό,κλπ), άλλοι δεν ήρθαν καθόλου.
Η πικρία ήταν διάχυτη στην ατμόσφαιρα και το λιγοστό εκκλησίασμα διακατείχε ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα, ανάμικτο με προβληματισμό, απογοήτευση, θυμό, αγανάκτηση για την αναλγησία της Πολιτείας που στέρησε στο χωριό το Σχολείο του, ενώ και στην περίοδο της Τουρκοκρατίας ακόμα υπήρχε η «Ελληνική Σχολή Σδράλτσης».
Ο παπα Νικόλας, δεν κρατήθηκε και είπε το παράπονό του: "Χωριανοί, για πρώτη φορά η Εκκλησία μας είναι άδεια από παιδιά στην Εθνική Επέτειο. Δεν μπορώ να κρύψω την λύπη μου!".- "Κρίμα, παπαΝικόλα, πράγματι κρίμα, χάσαμε το Σχολείο, πάν τα παιδιά", σχολίασαν εκκλησιαζόμενοι.
Πήραμε βουβά το αντίδωρο. Φεύγοντας, έριξα με πικρία ένα βλέμμα στο Ηρώο Πεσόντων και στο προαύλειο που άλλοτε, τέτοια μέρα ήταν γεμάτο από παιδιά και γονείς, για την απότιση φόρου τιμής στους Πεσόντες…….
Περίλυπες σκέψεις τριβέλιζαν το μυαλό μου.΄Ετσι να περάσει απαρατήρητη μια Επέτειος?…
Μετά από κάποια ώρα ξαναγύρισα στο Μνημείο μόνος με τις σκέψεις μου.
Το Ηρώο στην Πλατεία,παλιά.
**Θυμάμαι,για την Ιστορία, ότι το μνημείο αυτό,το είχα διαλέξει εγώ,όταν ήμουν μαθητής Γυμνασίου κάπου το ’68-69,όταν είχε έρθει ένα φορτηγό στην Πλατεία, γεμάτο με διάφορες στήλες μνημείων, -προφανώς θα ήταν κάποια εργολαβία τοποθέτησης μνημείων στα χωριά του Νομού.Στην Πλατεία,στο ισόγειο του Υδραγωγείου στεγάζονταν το Κοινοτικό Γραφείο. Ρώτησα ποιο θα βάλουν στο χωριό μας και ο υπεύθυνος μου είπε όποιο θέλεις, διάλεξε. Διάλεξα αυτό που έχει την μορφή αρχαίας Μούσας που υμνεί τους πεσόντες ή της Ιστορίας που καταγράφει τα ονόματά τους ενώ έχει την επιγραφή:”ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΠΕΣΟΝΤΑΣ».Είχε τοποθετηθεί στην πλατεία από όπου μεταφέρθηκε αργότερα στον χώρο που είναι σήμερα αφού είχε κατασκευαστεί εκεί το νέο Γραφείο της Κοινότητας
Περνώντας τον δρόμο, θαρρώ πως άκουσα ένα λυγμό και ένα παράπονο, από το Ηρώο:
”Κρίμα,κρίμα!!Μας ξεχάσατε χωριανοί!Ξεχάσατε τους Πεσόντες για την Ελευθερία σας!!»»
Πλησίασα με ένα λουλούδι στο χέρι. Προχώρησα. Με συγκίνηση είδα ότι και κάποιος άλλος ή άλλοι είχαν ανάλογους προβληματισμούς.....Στο Ηρώο είχαν αποθέσει μια χούφτα λουλούδια! Ευτυχώς,..σκέφτηκα.΄Αφησα το λουλούδι στην βάση του Ηρώου και στάθηκα για λίγο σιωπηλά μπροστά του.
Μου μίλησε: "Κρίμα,κρίμα!! Μας ξεχάσατε χωριανοί! Ξεχάσατε τους Πεσόντες για την Ελευθερία σας!!", επανέλαβε."Μας ξεχάσατε κρίμα",ακούστηκαν πολλές φωνές μαζί.
«Ξέρουμε έχετε προβλήματα. Χάσατε το Σχολείο και σας πνίγει η πικρία. Η Χώρα και οι Ελληνες έχουν προβλήματα. Ξέρω,σήμερα Επέτειο του «ΟΧΙ», άλλοι λένε ντροπή να έχουμε πει ΝΑΙ σε μια άλλη ιδιότυπη οικονομική κατοχή.΄Αλλοι κινούμενοι από την αγανάκτησή τους για την κυβερνητική πολιτική αμαυρώνουν τις εκδηλώσεις της Εθνικής Επετείου.
Αν σκέφτονταν έτσι και οι πατεράδες και παππούδες σας το ’40, να μην πήγαιναν στον πόλεμο?
Εσείς, εδώ στο μικρό μας χωριό, τόσο πλέον σας έχουν κάνει τα ζητήματα της καθημερινότητας να αδιαφορείτε και να ξεχνάτε όσους έπεσαν για σας?.
Στιγμιότυπο 28ης Οκτ 2010
Μόνο ο παπάς σας κάτι είπε στην Εκκλησία. Μα δεν τον αφήσατε φέτος νάρθει, ούτε ένα τρισάγιο να κάνει!
΄Εχετε Τοπική Κοινότητα, έχετε Συλλόγους. Οι πεσόντες δεν θέλουν πολυτέλειες. Δεν είχατε λεφτά? Δεν θέλαμε δεξιώσεις με «μπισκοτολούκουμα» όπως κάνατε χρόνια τώρα! Δεν θέλαμε περίτεχνους πανηγυρικούς λόγους. Μια κουβέντα, δυό λόγια. ΄Ενα στεφάνι, ένα λουλούδι δεν μπορούσατε? Την σκέψη σας θέλαμε μόνο και ενός λεπτού σιγή, με την υπόσχεση ότι θα συνεχίσετε να υπερασπίζεστε την Πατρίδα, για να νιώσουμε ότι η θυσία μας δεν πήγε χαμένη!
΄Εχετε βαλαντώσει από το ζήτημα του Σχολείου σας.΄Εχετε δίκιο! Και οι γονείς που έχουν παιδιά σε ηλικία Σχολείου, βιώνουν περισσότερο το πρόβλημα. Αλλά και σε μας εδώ λείπουν τα παιδιά και τα ποιήματά τους.΄Ομως έχετε σκεφθεί και τις δικές σας ευθύνες? Τι κάνατε για να κρατήσετε και να ενισχύσετε το Σχολείο σας, πέρα από τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατόπιν?
Ξέρω», συνέχισε το Ηρώο, «ότι το Χωριό μας είναι ένα ζωντανό χωριό και έχει παιδιά για το Σχολείο. Είχε πέρα από τα 30 τακτικά του Σχολείου, και άλλα που οι γονείς τους τα πήγαιναν σε άλλα Σχολεία,
γιατί έτσι τους βόλευε. Ωραία ,αλλά τι κάνατε όσοι τώρα κλαίτε για το σχολείο? Φροντίσατε να μιλήσετε με τους γονείς αυτούς ,να τους κεντρίσετε το ενδιαφέρον για το Σχολείο ή να παρακινήσετε άλλους από διπλανό χωριό, που δεν έχει σχολείο, να τα φέρουν εδώ? Αν είχατε καταφέρει να έχει το Σχολείο 40-50 παιδιά θα υπήρχε το πρόβλημα?»
Ακουγα σιωπηλός και σοβαρά προβληματισμένος.΄Ενα μάρμαρο με λίγο μπρούντζο και έχει τέτοια λογική και εμείς?
«Και εσύ, τέκνο μου, που έχεις και μια ιδιαίτερη ιστορική σχέση μαζί μου, το ξεχνάς?(**).
Τι κάνεις για όλα αυτά? Σε άκουσα βέβαια περνώντας από δίπλα μου, μαζί με τον Πρόεδρο να του λές, κρίμα που δεν έγινε ούτε μια μικρή εκδήλωση τιμής για τους πεσόντες και τον δικό του προβληματισμό και ότι το Συμβούλιο Κοινότητας έτσι αποφάσισε!.
΄Ακουσα και την άλλη κυρία, συγχωριανή σας από Αυστραλία, να εκφράζει το παράπονό της που πρώτη φορά έτυχε να βρεθεί σε Εθνική Επέτειο χωρίς καμιά εκδήλωση!
-Στρέφετε την οργή και αδιαφορία σας,συνέχισε το Ηρώο, απέναντι στους πεσόντες υπέρ Πατρίδος και δεν σκέφτεστε τί παράδειγμα δίνετε στα παιδιά σας? Στην πρώτη δυσκολία αγνοείτε ιερά και όσια? Τα παιδιά γαλουχούνται όχι τόσο από διδαχές αλλά από τα ζωντανά παραδείγματα της δικής σας συμπεριφοράς πρώτα.
-Μα δεν σας έμεινε τίποτε από τις διδαχές των παλιότερων δασκάλων σας? Τα αρχαία ρητά που γράφατε στους τοίχους του Σχολείου περί Πατρίδος, ότι «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερόν εστίν η Πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ᾿ ανθρώποις τοις νουν έχουσι»?. Σωκράτης, 469-399 π.Χ.,
-Εμείς κάναμε το Καθήκον μας, δώσαμε την Ζωή μας για την Πατρίδα. Δεν το κάναμε περιμένοντας στεφάνια και και τελετές για αιωνία τη μνήμη. Μην ξεχνάτε ότι η απόδοση τιμής, τιμά εκείνον που το κάνει και διδάσκει τις επόμενες γεννιές.
-Ευτυχώς είδαμε κάποιους που ήρθαν εδώ, όπως και συ με λουλούδια, σιωπηλά προβληματισμένοι. Υπάρχει Ελπίδα ακόμη. Μη μας ξεχνάτε. Να αγωνίζεστε για τα καθημερινά, για τα κοινά και τα προσωπικά σας προβλήματα, αλλά μη μας ξεχνάτε! Μην χάνετε την ψυχή σας!
-Δεν θυμάστε την εκκλησιαστική ρήση " Τί γαρ ωφελήσεται άνθρωπος αν τον κόσμον όλον κερδίσει, τη δε ψυχή αυτού ζημιωθεί? ή τί δώσει άνθρωπος εις αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;" (Ματθαίος 16: 26»
Κοίταζα σιωπηλά το Μνημείο,διέκρινα ένα δάκρυ να πέφτει.Ενιωσα τα μάτια μου να βουρκώνουν.
-"Συγχώρα μας Μούσα μας και μην μας αποπαίρνεις", ψυθύρισα. Μούρθε στο νού το "σώπασε κυρά Δέσποινα και μην πολυδακρύζεις...". Δεν ήταν ώρα για ποιητικούς αυτοσχεδιασμούς της στιγμής. "Δεν σας ξεχνάμε,είπα.΄Ολοι οι Χωριανοί μας είναι Πατριώτες .Δεν είναι μακριά το ’40. Πατεράδες μας και παππούδες μας πολέμησαν. Μας παραπήραν τα προβλήματα, είναι αλήθεια. Γκρινιάζουμε μεταξύ μας, ποιος αγωνίζεται περισσότερο ή λιγότερο. Κάναμε λάθος σ’αυτήν την Επέτειο. Δεν είναι υπόθεση του Σχολείου μόνο η τιμή των Ηρώων. Είναι ευθύνη όλων μας!"
-"Γράψτο λοιπόν, τέκνο μου, εσύ που γράφεις για τα διάφορα του Χωριού. Γράψτο να το διαβάσουν όλοι, πως αισθανθήκαμε φέτος ξεχασμένοι κι αν πράγματι είστε Πατριώτες όλοι όπως λέτε, να το δείχνετε, να μην νιώθουμε ότι οι θυσίες μας πήγαν χαμένες! Γράψτο, για να διδάξετε τα παιδιά σας, για το δικό τους μέλλον!"
Μπράβο σου Χρίστο, για την εξαιρετική υπενθύμιση σε όλους μας. Οι πεσόντες αγωνιστές προγονοί μας θα ήθελαν έστω και με αυτές τις συνθήκες να τους θυμόμαστε αυτή τη μεγάλη ημέρα του ΟΧΙ.
ΑπάντησηΔιαγραφήπ.Γρηγόριος
Πραγματικά κρίμα .....
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν πρέπει να επαναληφθεί. Κι αν το Σχολείο έκλεισε δεν πρέπει να σβήνουν και οι μνήμες. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος πρέπει να αναλάβει το συντονισμό και τη διοργάνωση εκδηλώσεων για την απονομή φόρου τιμής σε όλους όσους τίμησαν με το αίμα τους την πατρίδα μας. Θεωρώ πως μέσα στις τόσες δραστηριότητες του Συλλόγου επιβάλλεται να ενταχθεί και ο εορτασμός των εθνικών μας εορτών. Δεν πρέπει να επαναληφθεί αυτό το θέμα και την 25η Μαρτίου.
Ευχαριστώ τον π.Γρηγόρη και τον Αλέξανδρο για τα καλά τους σχόλια παραπάνω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλέξανδρε η πρότασή σου να αναλάβει ο Πολιτιστικός Σύλλογος την Διοργάνωση των Επετειακώνμ Εκδηλώσεων,είναι μια πολύ καλή ιδέα.
Σίγουρα ο Σύλλογος μπορεί ,σε συνεργασία με την Κοινότητα και την Εκκλησία,να ανταποκριθεί ώστε και επιμνημόσυνη Δέηση και Κατάθεση Στεφανιών να γίνεται.Οσο για την καθιερωμένη "Ομιλία-Πανηγυρικό" στην Εκκλησία,μπορεί ο Σύλλογος να απευθύνεται κάθε φορά σε χωριανούς που μπορούν και θέλουν.Αλλωστε έχουμε τόσους ανθρώπους με μόρφωση που θα μπορούσαν και θα ήταν τιμή τους να το κάνουν.-Να το προτείνουμε λοιπόν στον Σύλλογο και στην Κοινότητα,για να μην επαναληφθεί ξανά σε Επέτειο η φετεινή "σιωπή"....
Έχει δίκιο το μνημείο Χρίστο και σύ που φωνάζεις αυτά που σου είπε για να τ' ακούσουμε όλοι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν σας ξεχάσαμε τιμημένοι (ίσως όχι αρκετά) ήρωες. Άλλωστε είναι γνωστό πια ότι λαοί που δεν έχουν μνήμη δεν έχουν και μέλλον. Εμείς θέλουμε να έχουμε μέλλον σαν λαός γι’ αυτό και δεν ξεχνούμε.
Το κλείσιμο του σχολείου μας τάραξε και μας στέρησε τον τρόπο έκφρασης αγάπης και τιμής στη μνήμη σας.
Θαρρώ χρειαζόμαστε λίγο χρόνο να αφομοιώσουμε τα νέα δεδομένα και να λειτουργήσουμε ξανά σαν κοινωνία με υπευθυνότητα, συλλογικότητα, αλληλουποστήριξη και πατριωτισμό.
Να σηκώσουμε τα μάτια και την ψυχή και να στοχεύσουμε υψηλούς στόχους που για να τους πετύχουμε χρειάζεται να είμαστε όλοι μαζί και να κουραστούμε. Θα τους πετύχουμε όμως γιατί το χρωστάμε στα παιδιά μας.
Τον τρόπο θα τον βρούμε..…
Υ.Γ. Για τεχνικούς λόγους δεν κατέστη δυνατό να σχολιάσω νωρίτερα