Λιγα Λόγια για το Χωριό μας Αμπελόκηποι Καστοριάς

Τα στοιχεία(1-6) που αναφέρονται προέρχονται από την Ιστοσελίδα www.pelsa.gr του Πολιτιστικού Εξωραϊστικού Λαογραφικού Συλλόγου Αμπελοκήπων (Αρχικά ΠΕΛΣΑ)


1.Γεωγραφική Θέση:Νομός Καστοριάς-Δυτική Μακεδονία

Το χωριό Αμπελόκηποι βρίσκεται πάνω στην επαρχιακή οδό Καστοριάς Κοζάνης και απέχει 10 χλμ από την Καστοριά, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού. Από το 1999 και με βάση το σχέδιο Καποδίστρια, οι Αμπελόκηποι είναι ένα από τα 5 Δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Ίωνα Δραγούμη. Σήμερα αριθμεί περί τους 850 κατοίκους οι οποίοι κατά κύριο λόγο ασχολούνται με τη γεωργία και την γουνοποιία.

2.Ιστορία:Αναζητώντας τις ρίζες μας...

Ο συνοικισμός Σδράλτσης αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα, νυν Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Ίωνος Δραγούμη, στις 19 Δεκεμβρίου 1918 (ΦΕΚ 259/1918). Ανήκε όπως και όλοι οι άλλοι σχεδόν συνοικισμοί της ευρύτερης περιοχής της Καστοριάς στον Νομό Φλώρινας της Υποδιοικήσεως Καστοριάς. Η αναγνώριση με το όνομα Κοινότητα Σδράλτσης και έδρα τον ομώνυμο συνοικισμό, είχε ως αποτέλεσμα να συνενωθούν και οι συνοικισμοί Σλώμιστα (Σλήμιστα) και Δοκωνάκοι (Δουπιάκοι) στην Κοινότητα Σδράλτσης.
3.Η πρώτη απόσπαση
Ο συνοικισμός Δοκωνάκοι (Δουπιάκοι) αποσπάστηκε από την Κοινότητα Σδράλτσης με Β.Δ στις 13 Μαίου 1919, (ΦΕΚ Α106/1919) και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Καστοριάς όπου και αργότερα μετονομάσθηκε σε συνοικισμός Δισπηλιού.
4.Η μετονομασίαΟ συνοικισμός Σλήμιστα μετονομάσθηκε σε Μηλίτσα στις 15 Νοεμβρίου 1926, (ΦΕΚ Α413/1926). Ο συνοικισμός και η Κοινότητα Σδράλτσης μετονομάσθηκαν σε συνοικισμός και Κοινότητα Αμπελοκήπων στις 09 Σεπτεμβρίου 1927, (ΦΕΚ Α206/1927).
5.Η δεύτερη απόσπαση
Ο συνοικισμός Μηλίτσας παρέμεινε για δέκα πέντε χρόνια αρχικώς στην Κοινότητα Σδράλτσης και μετά στην Κοινότητα Αμπελοκήπων όπως αυτή είχε μετονομαστεί, δηλαδή εώς τις 04 Σεπτεμβρίου 1933, (ΦΕΚ Α260/1933) οπότε αναγνωρίστηκε ως αυτόνομη Κοινότητα.
6.Ο πληθυσμός σε παλιότερες απογραφές
Ο πληθυσμός αρχικώς της Κοινότητας Σδράλτσης και στην συνέχεια της Κοινότητας Αμπελοκήπων κατά τις απογραφές που έγιναν από το 1920 εώς το 1961 έχει ως εξής.



Έτος 1920 Σδράλτση πληθυσμός 311
Έτος 1928 Αμπελόκηποι // 345
Έτος 1940 Αμπελόκηποι // 425
Έτος 1951 Αμπελόκηποι // 424
Έτος 1961 Αμπελόκηποι // 449



Πηγή: Βουλή των Ελλήνων
Συντάκτης: Αντωνόπουλος Κων/νος -Λογιστής τ.πρόεδρος ΠΕΛΣΑ


=================================================================


Συμπληρωματικά Ιστορικά Στοιχεία& μαρτυρίες.Το Χωριό Σήμερα

(από Χρ.Νικόπουλο Πολ.Μηχ-κάτοικο Αμπελοκήπων,τ.πρόεδρο ΠΕΛΣΑ)

Γενικά.Εισαγωγή

Το χωριό Αμπελόκηποι,γνωστό στην ευρύτερη περιοχή σαν "στέκι" με τις ωραίες Ταβέρνες, παραμένει ένας δυναμικός οικισμός με ανάπτυξη και τα τελευταία χρόνια είναι τόπος μόνιμης εγκατάστασης από ανθρώπους άλλων μακρυνότερων περιοχών .
Παλιά Στατιστικά στοιχεία πληθυσμού χωριού Σδράλτση:Υπάρχουν σε διάφορους ερευνητές αναφορές για στοιχεία απογραφής πληθυσμού του χωριού και επί Τουρκοκρατίας 1900-1905.Αναφέρεται πληθυσμός το 1905: Greeks 250 ,άλλες εθνικότητες(τούρκοι,Βούλγαροι κλπ -0-) ενώ το 1900 αναφέρονται όλοι -0-(?) ενώ είναι βέβαιο ότι το χωριό υπήρχε και προ του 1800.Οι απογραφές αυτές είναι ανεπίσημες και μερικές φορές εξυπηρετούν σκοπιμότητες μειονοτήτων ανάλογα με τον συντάκτη τους και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ενδεικτικά και με επιφύλαξη.

Ιδρυση Σδράλτσης:

Για την ιδρυσή του χωριού στα χρόνιατης Τουρκοκρατίας με το όνομα Σδράλτση δεν υπάρχουν σαφή ιστορικά στοιχεία παρά αφηγήσεις των ηλικιωμένων μεταφερόμενες από γεννιά σε γεννιά χωρίς ιστορική τεκμηρίωση.

Σύμφωνα με τις διηγήσεις αυτές, ο οικισμός συγκροτήθηκε κατ'αρχή με λίγα σπίτια από ανθρώπους που ήταν στη δούλεψη του τοπικού Τούρκου Μπέη στη θέση Τσιφλίκι(σήμερα Πάρκο του Πολιτιστικού Συλλόγου).Στη θέση αυτή υπήρχαν και στις μέρες μας ,1980 διάσπαρτα ερείπια(κεραμίδια,πέτρες κλπ).Ο Μπέης είχε το σπίτι του-Φρούριο-Κάστρο(¨Κούλια") απέναντι,στη θέση που σήμερα υπάρχει ένα παλιό σπίτι του Βαγγέλη του Αρβανίτη(αναγνωστόπουλου) από όπου είχε παρατηρητήριο.Είχε τους Δραγάτες-Φοροεισπράκτορες που μάζευαν τον φόρο παραγωγής(το δέκατο) από τη σοδειά.Στην από δώ πλευρά,όπου σήμερα το χωριό ,έφθασαν σταδιακά και κατοίκησαν άλλες 6-7 οικογένειες. Σαν Αποθήκες γιατο δέκατο της Σοδειάς,χρησιμοποιούνταν ένα διόροφο οίκημα που στο ισόγειο είχε "αμπάρια" και πάνω κάποια δωμάτια.Το οίκημα αυτό χρησιμοποιήθηκε αργότερα σαν πρώτο Δημοτικό Σχολείο και ύστερα αγοράστηκε σαν σπίτι από την οικογένεια του Ντίνα("Σιώπη")-(αφήγηση Ελευθ.Νικοπούλου-Κοβάτσης Αργύρης).

Στο πλάτωμα του οικισμού στο Τσιφλίκι είχε βαθύ πηγάδι για την ύδρευση του οικισμού.(αφήγηση Θωμάς Γιαμπανόπουλος).Τελευταίος Μπέης που αναφέρεται ήταν ο Σελήμ Μπέης.Στον οικισμό κατοικούσαν 17-18 οικογένειες(τα ονόματα αναφέρονται με "παρατσούκλια"-(Αφήγ.Ηλίας Π'δόπουλος από μάνα του Ολγα Παπαδοπούλου-Παπατσάρα-χρειάζονται διερεύνηση).

Σε κάποια χρονική περίοδο έπεσε μεγάλη αρρώστια("λιμός"-??),πέθαναν πολλοί,ακόμη και η γυναίκα του Μπέη.Τότε ο Μπέης ζήτησε τη γνώμη του γιατρού Ζάχου στη "Χρούπιστα"(Αργος Ορεστικό)(παπού του μακαρίτη Δημάρχου-Γιατρού των ημερών μας).αυτός σύστησε να αλλάξουν τόπο.Πιθανόν,τους είπε" υπάρχει μόλυνση της περιοχής ,του πηγαδιού? η άγνωστο τί."Ετσι ο Μπέης επέτρεψε να μετεγκατασταθούν οι κάτοικοι στη σημερινη θέση του χωριού.Λέγεται όμως ότι παρ'ολα αυτά ήταν πολύ καταπιεστικός και οι κάτοικοι αντέδρασαν ομαδικά.Προσέφυγαν στην ανώτερη Δικαστική Αρχή ,στο Μοναστήρι,έδρα Βιλαετίου,λέγοντας "αμάν,αμάν,ιλαλά! δεν υποφέρεται άλλο η αδικία του Μπέη".Πήγαν μαζικά με τα ζώα,άλογα,γαϊδούρια ως το Αμύνταιο και από κει με τραίνο στο Μοναστήρι.Κάποιοι παπούδες"φοβήθηκαν" το τραίνο"(το κάρο χωρίς βόδια που το τραβούν οι διαβόλοι και βγάζει καπνούς!)Πρώτη φορά τόβλεπαν και πήγαν πεζοπορία ως το Μοναστήρι.Ο Δικαστής(Κατής) τους δικαίωσε και έδιωξε τον Μπέη στην Πόλη.Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας πάντα υπήρχε εκπρόσωπος του οικισμού,Πρόεδρος("Μουχτάρ" στα Τούρκικα).

Ενα ανεξιχνείαστο Εγκλημα 1902:Ο προπαππούς μου Κοσμάς,ήταν Πρόεδρος το 1902,(Μουχτάρης) είχε το σπίτι του όπου σήμερα το δικό μου,(πίσω από την Πλατεία),δολφονήθηκε το 1902 έξω από τον Νάρθηκα της Παναγίας,στην εκεί πλατεία, σε λίγο, στη συνέχεια και ο πεθερός του Νίκος στην σημερινή Πλατεία του χωριού(τότε χώρος για αλώνια) καθώς ακούγοντας το"μπάμ" προσέτρεξε προς την Εκκλησία να δεί τι συμβαίνει,αφού νωρύτερα είχε έρθει ο Νίκος ο Γεωργιάδης(παπούς Μούτσιες,μικρός τότε) λέγοντας"έλα θειέ,κάποιοι συ θέλουν,θέλουν τουν Πρόηδρου στην Ηκκλισιά".Οι δολοφόνοι τον συνάντησαν κάπου κοντά στο σημερινό σπίτι του Αντωνόπουλου Μήτσιου και τον σκότωσαν επί τόπου με μαχαίρι και έφυγαν ,άφαντοι.Ενα διπλόφονικό- έγκλημα που έμεινε δυστυχώς ανεξιχνίαστο.(Διήγηση Κοσμάς Νικόπουλος,πατέρας μου-Αικατερίνη Νικοπούλου,γιαγιά μου-μεταφορά Διηγήσεων γιαγιάς Αναστασίας-χήρας δολοφονηθέντος προπαππού Κοσμά)

Από τα παραπάνω,αν υποθέσουμε ο παππούς μου όταν δολοφονήθηκε το 1902 ήταν γύρω στα 50(??) οι όποιες διηγήσεις δεν φθάνουν πιό παλιά από το έτος 1800(??Πιθανή ίδρυση οικισμού 1800-1820??).
*********************************************************************************
**Για το φονικό θα αναφερθούμε αναλυτικώτερα σε μελλοντική μας ανάρτηση,αφού συνέπεσε λίγες μέρες μετά την 1η ανάρτησή μας να πέσει στα χέρια μας το "Ημερολόγιο του Μακεδονομάχου Καπετάν Νταηλάκη" αλλά και τα "Απομνημονεύματα του Μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη"====Ο Νταηλάκης περιγράφει με λεπτομέρεια πως κατέστρωσε το Σχέδιο καιπως αυτός με τον Καπετά Σούλιο σκότωσαν τον προπάππο  Κοσμά στην πλατεία μπροστά στην Εκκλησία της Παναγίας!! και αμεσως μετά, με τα παλληκάρια του, τον πεθερό του Νίκο,κοντά στην σημερινή πλατεία που πήγαινε στην Εκκλησία-και ...έπειτα ο Καραβαγγέλης σε επιστολή του,προς τον Τσόντο Βάρδα,τον...εξυμνεί γράφοντας..."έχτε εμπιστοσύνην εις τον Λάκην Νταηλάκην...τες προάλλες εφόνευσεν εις το Σδράλτση τον Κοσμάν και τον πενθερόν του"!!!
*****************************************************************************

Μια Γραπτή Μαρτυρία:Στα βιβλία της Εκκλησίας μας,τα παλιά " Μηναία",υπάρχουν κάποιες "γραπτές μαρτυρίες..εχω ανακαλύψει Μια Σημείωση χειρόγραφη σε ένα Μηναίο:"Μαλέας Πέτρος,εκ Τσάκωνης.Εις το χωρίον Σδράλτση,έκαμον τον δάσκαλον και είχον μαθητάς εν έτει 1892!".

Αλλη εκδοχή-Περιοδεία Κοσμά Αιτωλού:υπάρχουν μαρτυρίες ότι ο Κοσμάς ο Αιτωλός στην περιοδεία του στη Δυτ.Μακεδονία πέρασε και από τα χωριά Δουπιάκι,Σδράλτση,Σλίμιστα,Λόσνιτσα(Δισπηλιό-Αμπελόκηποι-Γέρμας).Λέγεται ότι διανυκτέρευσε στο χωριό μας.(μαρτυρία από Σιαρέγκο-Νικόλαο Νικολόπουλο/διήγηση του παππού του).Λέγεται ότι σταμάτησε στο Ντουπιάκι και μίλησε με κάποιον που έβοσκε γουρούνια άκρη στο δρόμο και ότι στη Λόσνιτσα τους είπε "μιά μέρα το χωριό σας θ α πλημμυρίσει με νερό",έτσι κάποιοι σήμερα  συσχετίζουν την προφητεία αυτή με την κατασκευή του φράγματοςΗ περιοδεία του Πατρο-Κοσμα στην περιοχή είναι γνωστό ιστορικά-εκκλησιαστικά ότι έγινε το 1776.Αν αληθεύουν λοιπόν οι μαρτυρίες αυτές ,τότε το Χωριό Σδράλτση υπήρχε προ του 1776.

Μετανάστευση επί Τουρκοκρατίας

Αργότερα 1912-15 αρκετοί συγχωριανοί μας έφυγαν μετανάστες για ΗΠΑ.Ηταν η εποχή της ραγδαίας ανάπτυξης των σιδηροδρόμων και πήγαν οι περισσότεροι εργάτες στιος γραμμές,όπως ο παπούς μου Γρηγόρης κια ο θείος μου
Φώτης.Ολοι αυτοί κατευθύνονταν στο Νησί Ellis Island στη Νέα Υόρκη,όπου η
Υπηρεσία Μετανάστευσης.(Emigration Service).Τα αρχεία της Υπηρεσίας αυτής έχουν δοθεί στο Ιντερνετ και υπάρχουν ταξιδιωτικά έγγραφα και άλλα
στοιχεία (η Λίστα καταγραφής του μετανάστη,πλήρη στοιχεία ταυτότητας,ύψος,χρώμα οφθαλμών,καράβι με το οποίο ήρθε από πού ήρθε κλπ) διαθέσιμα για όποιον ενδιαφέρεται για τους προγόνους του

Η Ιστορική Περίοδος, όλη αυτή χρειάζεται διεξοδική διερεύνηση και θα ήταν καλό ,όσο ζούν κάποιοι ηλικιωμένοι να καταγράψουν την ιστορία τους και τις αναμνήσεις από διηγήσεις παλιότερων.Σ'αυτή την κατεύθυνση καλό θα ήταν 1-2 άτομα από κάθε οικογένεια,κάθε "σόι" νεώτερα παιδιά με μεράκι να καταγράψουν τις ιστορικές μαρτυρίες και η σύνθεση όλων αυτών θα "μορφοποιήσει" την Ιστορία του χωριού.

Απελευθέρωση:Το 1912 .Είναι γνωστό ότι η Καστοριά απελευθερώθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1912 από τον Ελληνικό Στρατό με τον Στρατηγό Αρτη επικεφαλής.Τι έγινε όμως στο Χωριό μας τότε? Οι Τούρκοι φεύγοντας έκαψαν όλο το χωριό.Ευτυχώς οι κάτοικοι έμαθαν νωρύτερα τις κινήσεις του Τουρκικού στρατού και έφυγαν κακήν κακώς να σωθούν.Οι περισσότερες οικογένειες έφυγαν με τα γυναικόπαιδα τρέχοντας από χωριό σε χωριό προς Δρυόβουνο,Πελεκάνο,Εράτυρα μέχρι Σιάτιστα για 18-20 μέρες,μαζί με τα χωριά Μηλίτσα,Κωσταράζι ,Γέρμα, με πολλές κακουχίες,ψωμοζητώντας με περιπέτειες.Αναφέρονται περιστατικά που "μάνες χάσαν τα παιδιά και τα παιδιά τις μάνες".Λιγες οικογένειες 2-3 κατέφυγαν πιό κοντά στις Σπηλιές του Βουνού μας.Οταν γύρισαν σιγά-σιγά , 20 μέρες μετά ακόμη έκαιγαν τα ερείπια και τα αμπάρια κάπνιζαν

Νεώτεροι Χρόνοι

Το όνομα Αμπελόκηποι, οφείλεται στα πολλά αμπέλια που είχαν ανέκαθεν οι κάτοικοί του.Και σήμερα υπάρχουν αρκετές αμπελοκαλλιέργειες και μάλιστα νέες που παράγουν εκλεκτό τοπικό κρασί και Τσίπουρο που βράζουν στα Τοπικά Καζάνια την περίοδο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου κάθε χρόνο και γύρω από αυτά πάντα υπάρχουν ολονύκτια γλέντια.Αλλες αγροτικές δραστηριότητες:μηλοκαλλιέργειες,μπαξέδες με οπωρολαχανικά και κτηνοτροφία(προβατοτροφία σε περιορισμένη κλίμακα απ'οτι στο παρελθόν)

1920-22:Στον πόλεμο στην Μικρά Ασία έδωσαν το παρόν αρκετοί από τους συγχωριανούς μας.Δεν έχουμε Ιστορικά στοιχεία καταγεγραμμένα .Μόνο μαρτυρίες από στόμα σε στόμα.Ο πατέρας του γαμπρού μου Ηλία Παπαδόπουλου,ο Γρηγόρης Παπατσάρας υπηρέτησε εκεί και με την καταρευση του Ελληνικού Στρατού είχε πολλές περιπέτειες και βασανιστήρια σαν αιχμάλωτος.Εχω ακούσει επίσης ότι ήταν εκεί και ο "Λιούμανος" ο παπούς της Κούλας Γκίτσου.Σίγουρα και άλλοι.Στο χωριό μας δεν ήρθαν Πρόσφυγες εκίνη την περίοδο.

1940:Ολοι οι συγχωριανοί όσοι ήταν φαντάροι( στά 2ο τους) αλλά και οι υπόλοιποι άνδρες μέχρι τα σαράντα τους τους πήγαν στο Μέτωπο

1941-44:Κατοχή:Το 1941 σχεδόν όλοι οι άνδρες πέρασαν ανακρινόμενοι για οπλισμό από τα "μπουντρούμια "τα υπόγεια του Δημ.Σχολείου με πολλά βασανιστήρι ααπό τους Ιταλούς.Στο χωριό υπήρχε Κρησφύγετο Αντιστασιακης Οργάνωσης στο παλιό σπίτι των Κοβατσιάδων.Πολλοί χωριανοί συμμετείχαν στο ΕΑΜ,στον ΕΛΑΣ και στην ΕΠΟΝ.(Διήγηση Αργύρης Κοβάτσης,θείος μου-Κοσμάς Nικόπουλος,πατέρας μου)

1946-1949:Εμφύλιος:Πολλοί Συγχωριανοί μας έμπλεξαν στην δύνη του εμφύλιου σπαραγμού.Αρκετοί χάθηκαν στα Βουνά του Γράμμου και του Βίτσι και άλλοι πήραν τον δρόμο της Πολτικής Προσφυγιάς στις Ανατολικές Χώρες.Υπάρχουν μαρτυρίες για αρκετούς που έχασαν τη ζωή τους,σε Αυτοβιογραφία -Βιβλίο,υπό έκδοση με το οποίο ασχολήθηκα βοηθώντας τον θείο μου να ταξινομήσει τις σημειώσεις του(Διηγήσεις Αργύρης Κοβάτσης-τ.Ταγματάρχης ΔΣΕ)

Το χωριό Σήμερα
Ο σημερινός Πληθυσμός είναι 700 κάτοικοι περίπου.

Αποτελεί Δημοτ.Διαμέρισμα του Δήμου ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ που έχει έδρα το Βογατσικό,Στον ίδιο Δήμο ανήκουν και οι οικισμοί Μηλίτσας,Κωσταραζίου και Γέρμα.Ειναι ο πρώτος Δήμος του Νομού Καστοριάς για τον ερχόμενο επισκέπτη από την κατεύθυνση Κοζάνης. Ο Δήμος φέρει το όνομα του καταγόμενου από το Βογατσικό γνωστού πατριώτη-πολιτικού ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ

Το χωριό διαθέτει: ΚΕΠ Δήμου(στο κτίριο της τ.Κοινότητας Αμπελοκήπων),3θέσιο Δημοτικό Σχολείο,Νηπιαγωγείο,Παιδικό Σταθμό και Πολιτιστικό Κέντρο που λειτουργεί με την ευθύνη του Πολιτιστικού Συλλόγου Αμπελοκήπων(ΠΕΛΣΑ) και στεγάζει μικρό Λαογραφικό Μουσείο του Συλλόγου.

Εκκλησιαστικά αποτελεί την Ενορία Κοίμησης Θεοτόκου Αμπελοκήπων από τον ομώνυμο παλιό Ναό της Παναγίας και υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς.Σήμερα κύρια λειτουργεί ο νεώτερος Ναός Αγίων Κων/νου & Ελένης.Κοντά στο Χωριο υπάρχει και ο Κοιμητηριακός Ναός Αη Νικόλα,ο παλιότερος του Χωριού από τότε που το χωριό βρισκόταν στη θέση Τσιφλίκι επί Τουρκοκρατίας

Αξιοθέατα:Ο Αη Νικόλας ο Κρεμαστός,σπηλαιώδης Εκκλησία στο βουνό, με αρκετά σκαλιά,εξαίρετη θέα, ο ανακαινισμένος Μύλος Γεωργιάδη,το Λαογραφικό Μουσείο ΠΕΛΣΑ ,το πάρκο του Συλλόγου στην παραδοσιακή παλιά θέση του χωριού "Τσιφλίκι"και βέβαια οι γνωστές Ταβέρνες του χωριού με τις παραδοσιακές γεύσεις περιμένουν να υποδεχτούν τον επισκέπτη.

Καταστήματα:Μέσα στο χωριό υπάρχουν 6 ταβέρνες, 2 καφετέριες,1 καφενείο&μπακάλικο,1 Σούπερ Μάρκετ,1 Γυράδικο&Κρεπες,1 περίπτερο,1 ζαχστείο&ξηροί καρποί,1 κομμωτήριο,1 κατ/μα ψιλικών,1 Αρτοποιείο κλπ

Λόγω των νέων οδικών Αξόνων στην περιοχή έχει δημιουργηθεί γύρω από το χωριό ένα "Τρίγωνο Βιομηχανικών & Εμπορικών Δραστηριοτήτων"

Σχεδόν όλες οι γνωστές Αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν εγκατασταθεί εδώ με κάθετες μονάδες(Εκθέσεις&Συνεργεία) επίσης και πολλές εμπορικές επιχειρήσεις(Γούνα,Αρδευτικά,ΚΤΕΛ,Συνεργεία αυτοκινήτων,Βενζινάδικο κλπ)

Συγκοινωνιακά το χωριό εξυπηρετείται από λεωφορεία ΚΤΕΛ Καστοριάς (δρομολόγια 3 φορές/ημέρα στον άξονα Καστοριά-Αμπελόκηποι-Μηλίτσα-Γέρμα) και για όσους δεν αποφεύγουν το βάδισμα υπάρχει και το Αστικό σε Δισπηλιό ή Διαστ/ση Γκιόλι-Μαυροχωρίου

Απόδημοι Συγχωριανοί μας υπάρχουν εγκατεστημένοι στα κυριώτερα αστικά κέντρα(Καστοριά,Αθήνα,Θεσνίκη) αλλά και στο εξωτερικό (Αυτραλία,ΗΠΑ),Ευρώπη(Γερμανία,Γαλλία,Ιταλία,Αγγλία)

Γιορτές&Εκδηλώσεις:23-24 Δεκ Τα παραδοσιακά Κάλλαντα("κόλλιαντα"-άναμμα φωτιάς στην πλατεία,γλέντι με τον Σύλλογο),Τοπικό Καρναβάλι τον Αη Γιάννη(7 Ιαν), 20 Μάη γιοράζεται ο Αη Νικόλας Ο "καλοκαιρινός" στο Βουνό( μνήμη ανακομιδής λειψάνων Αγίου Νικολάου) και με αρκετές εκδηλώσεις με Χορευτικά του τοπικού μας Συλλόγου αλλά και άλλων καλεσμένων Συλλόγων. στην Πλατεία του Χωριού

Το Χωριό "απο Ψηλά" από Δορυφορική Φωτογραφία (από GoogleEarth)

....μοιάζει η γή με ζωγραφιά,από ψηλά αν την κοιτάξεις......(τραγούδι,το "αεροπλάνο")
Στην πρώτη ως άνω φωτογραφία το Χωριό φαίνεται από Ψηλά.Δορυφορικά,φαίνονται οι οδικοί αξονες και τα σπίτια και όποιος θέλει μπορεί να δεί και λεπτομέρειες (από Google μπορείτε να κατεβάσετε Δωρεάν το σχετικό Πρόγραμμα http://www.googleearth.com/ )

Στα ένθετα σημεία αριστερά ο Κόμβος ΑΡΓΟΥΣ ΟΡΕΣΤΙΚΟΥ στον Κάθετο Αξονα ΕΓΝΑΤΙΑΣ προς Αεροδρόμιο και δεξιά κάτω ο ΜΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ(του "ΤΥΡΟΥ" όπως είναι γωστός)