Τα "Καζάνια Τσίπουρου" στους Αμπελόκηπους

Τα Καζάνια του ΚΑΠΡΗ το 2006

Μια βραδυά παρέα στο βράσιμο Τσίπουρου με μεζέδες,κρασί και τσίπουρο στους Αμπελόκηπους στα καζάνια του Κώστα Καπρή

Νικόπουλος Χρίστος,

Ταμβάκης Ντίνος(δάσκαλος

χορωδίας ΠΕΛΣΑ,Φώτης και

Χαρούλα Νικοπούλου

Δεξιά Αρετή Νικοπούλου,

Χαρούλα Νικοπούλου,Φώτης

Νικόπουλος,Ταμβάκης Ντίνος

Σωτήρης Μασιακός

Στα ενδότερα των εγκαταστάσεων

Ηλίας Παπαδόπουλος και

Καπρής Δημήτρης,υιός
γεμίζουν το Καζάνι

και παρακάτω ..................λίγη Ιστορία_Λαογραφία..............

αλλά....."δεν νοείται πνεύμα άνευ ..οινοπνεύματος!" (ρητό ...παλιών μερακλήδων)

Τα «Καζάνια» Τσίπουρου,άλλοτε και σήμερα 2008

Πήγαμε μια μέρα στο Καζάνι του Χρήστου Βολογιάννη,που κρατά ακόμη την παράδοση του πατέρα του αλλά δεν τον βρήκαμε,ε'ιχε τελειώσει το βράσιμο και μόλις είχε φύγει.Ετσι φωτογραφίσαμε μόνο το Καζάνι και τα "τσίπουρα"

Το Καζάνι ΒΟΛΟΓΙΑΝΝΗ

ΧΡΗΣΤΟΥ τσίπουρα μετά το βράσιμο

Κάθε χρόνο στο διάστημα Νοεμβρίου –Δεκεμβρίου «παίρνουν φωτιά τα Καζάνια» για το βράσιμο του Τσίπουρου και στους Αμπελόκηπους.
Παραδοσιακή περιοχή αμπελοκαλλιέργειας το χωριό μας, από πολύ παλιά.Οι περισσότερες οικογένειες είχαν το αμπελάκι τους μικρό ή μεγαλύτερο, για το κρασί και το τσίπουρο για τις γιορτές του Χειμώνα που έρχονταν, αλλά και για την υπόλοιπη χρονική περίοδο, ήταν απαραίτητο συνοδευτικό του φαγητού ή του «μεζέ» με τις παρέες.Αλλωστε,όπως είναι γνωστό, «οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου»!

Το βράσιμο «Ιεροτελεστία» ή «Τσιπουροκατάνυξη» με Παρέα

Ακόμη και σήμερα, οι μέρες και ειδικά τα βράδυα,το βράσιμο των τσίπουρων αποτελεί ευχάριστη ιεροτελεστία και όσοι βράζουν, καλούν πάντα για παρέα και συνεορτασμό ,φίλους & συγγενείς και αξιοποιούν τη φωτιά των ξύλων που βράζει το Καζάνι για ψήσιμο κρεατικών-μεζέδων, για ολονύκτια γλέντια και ατελείωτες συζητήσεις,αστεία και διηγήσεις για τα παλιότερα ,για τα «καναγκιρίσια»,για τους παλιούς «μερακλήδες» του κρασιού και του τσίπουρου,δεν λείπουν οι αναφορές στον Μπαρμπα Νικόλα Σιαρέγκο-Νικολόπουλο και άλλους «λάτρεις» του ποτηριού-μπουκαλιού η και ..κανάτας,με μικροδιαλείμματα,να δούμε τα «γράδα»,τον βαθμό οινοπνεύματος του νέου Τσίπουρου που τρέχει από το Καζάνι ή να αδειάσουμε και να ξαναγεμίσουμε με νέα τσίπουρα.Από μικρός συνήθιζα να περνώ συχνά από τα παλιά Καζάνια της γειτονιάς μου, δυτικά και ανατολικά της Πλατείας, του Μπαρμπα Χρήστου Μπάγγου ή του Μπαρμπα Χρήστου Ζησιάδη («Τσάκου») .Ο Μπαρμπα Στέργιος Νικολαϊδης εκεί, δεν έσωνε τις ιστορίες με το χαρακτηριστικό του χαμόγελο.

Τα παλιά Καζάνια στο Χωριό

Ρωτώντας κάποιους μεγαλύτερους, έκανα μια λίστα για τα παλιά καζάνια που υπήρχαν στο χωριό.Τα καζάνια του Μπάγγου και του Τσάκου λειτουργούσαν κάτω στο ποτάμι στην όχθη,δεξιά και αριστερά από τη Γέφυρα, αφού χρειαζόταν νερά και το χωριό δεν είχε.Μετά το ’62-63 που λειτούργησε το Δίκτυο ύδρευσης άρχισαν να λειτουργούν πλέον στις αυλές των σπιτιών τους και ο Μπάγγος και ο Τσάκος.Φαίνεται ότι από παλιά είχαν Καζάνια οι παρακάτω:

1.»Κοβατσιάδες»(Κοβάτσης-Δημητρίου Αθανάσιος/Νάτσης-παππούς μου)
2. «Παντάδες»:Οικογένεια Παναγιώτη Γεωργιάδη(πατέρας Αργύρη)
3.-Βολογιάννης Κώστας
4.-Μπάγγος Χρήστος
5.-«Τσάκος»:Ζησιάδης Χρήστος
6.-Αντωνόπουλος Μάρκος
7.-Ρουσκόπουλος Νίκος Το Καζάνι Βολογιάννη Κώστα
8.-«Μπαρμπαγιάννης»:Κοβάτσης Γιάννης
9.-«Αρβανίτης»:Αναγνωστόπουλος Βαγγέλης

Τα σημερινά Καζάνια

Σήμερα ακόμη συνηθίζουν να «βράζουν» Καζάνια οι :

1.-Βολογιάννης Χρήστος
2.-Ρουσκόπουλος Σωτήρης
3.-Καπρής Κώστας (γαμβρός «Μπάρμπα» Στ.Γεωργιάδη)

Ίσως και κάποιοι άλλοι περιορισμένα που δεν γνωρίζω και αν βράζουν,νάναι καλά.Παρακαλώ να με διορθώσουν για να συμπληρώσουμε σωστά την Ιστορία.
Για το βράσιμο που διαρκεί 1-2 ώρες ανά καζάνι, κατά περίπτωση,(πρώτο βράσιμο,μετάβραση κλπ) οι ενδιαφερόμενοι παίρνουν ειδική άδεια πληρώνοντας ειδικό φόρο ανά 24ωρο και έτσι όσοι δεν έχουν πολλά τσίπουρα συνεννούνται και βγάζουν «ομαδική άδεια» για να μοιραστούν τα έξοδα.
Η Παραγωγή οινοπνεύματος ,βλέπετε,είναι ελεγχόμενη δασμολογικά από το Κράτος.Σχετικά με τους δασμούς των Καζανιών,ο θείος μου Αργύρης Κοβάτσης μου διηγήθηκε μια ιστορία ότι το 1943 επί Κατοχής,το Καζάνι του πατέρα του Νάτση που είχε πεθάνει στο μεταξύ το 1941,ήρθαν από τις Αρχές για έλεγχο επειδή δεν είχαν πληρωθεί κάποια τέλη (ποιος θα τα πλήρωνε? η γιαγιά μόνη της,τα παιδιά φευγάτα) τους κατέστρεψαν το καζάνι,τόσπασαν(τόχει ενθύμιο σπασμένο ).Δεν ξέρει με σιγουριά ποιος τόκανε,ο ίδιος έλειπε στον ΕΛΑΣ κι όταν γύρισε το βρήκε σπασμένο.

Μια Βραδιά στο Τσιπουράδικο του Καπρή ,Δεκ'2008

Καπρής Δημήτρης΄,Νικόπουλος

Χρίστος,Χαρούλα-Αθανασία-

Αρετη Νικοπούλου,Αντώνης

Ξανθόπουλος,Κώστας Καπρής

Δ.Καπρής,"Γραδόμετρο"

Πανταζόπουλος Γιώργος,

Ξανθόπουλος Αντώνης

Καπρής Κώστας,Νικόπουλος

Φώτης

Ο Καπρής ο Κώστας,έχοντας οικογενειακή παράδοση από τον πατέρα του ,ακόμη από το 1926 στα αμπέλια ,στα κρασιά και καζάνια έφτιαξε μια υποδειγματική εγκατάσταση «Καζάνι» Τσίπουρου στο Χωριό μας, με διπλό σύστημα καζανιού και σύγχρονο τρόπο «αδειάσματος»,πιο ξεκούραστο πλέον.Εδειξε ότι ,πέρα από το ΙΚΑ που είναι διευθυντής,καταφέρνει να διευθύνει πολύ καλά και τα Καζάνια!
Τον Δεκέμβρη ,πριν από τις γιορτές,έβραζε ο αδελφός μου Φώτης Νικόπουλος,νέος μερακλής κι αυτός στην αμπελοκαλλιέργεια και τα κρασιά, κι έτσι βρεθήκαμε για μια βραδυά «τσιπουροκατάνυξης» συγγενείς και φίλοι τσεκάροντας τα «γράδα» με τους ανάλογους μεζέδες.
Ηταν εκεί ο Κώστας Καπρής και ο γυιός του Δημήτρης Καπρής,Ο Φώτης Νικόπουλος με της οικογένεια (Χαρούλα και Ριούλα Νικοπούλου) η Αθανασία Νικοπούλου,Ο γράφων Χρίστος Νικόπουλος και η γυναίκα μου Αρετή Νικοπούλου,Ο Αντώνης Ξανθόπουλος,γείτονας που βοηθούσε στο βράσιμο.Οσο ήμουν εκεί ,μέχρι αργά το βράδυ,ηρθαν και ο Γιώργος Πανταζόπουλος με το γυιό του Κώστα Πανταζόπουλο περιμένοντας κι αυτοί να πάρουν σειρά για βράσιμο και πρόσθεσαν κι αυτοί τις δικές τους ιστορίες στο ίδιο ευχάριστο μήκος κύματος.
Από κεί τα Φωτογραφικά στιγμιότυπα…….και του χρόνου….!

==================Νικόπουλος Χρίστος=== ===========