Ο Αη Τρύφωνας 1η Φεβρουαρίου στο Χωριό

Η Γιορτή του Αη Τρύφωνα στο Χωριό : Αμπελόκηποι,1η Φεβρ 2009 και παλιότερα

Ο ΠαπαΝικόλας Διαβάζει

τον Αγιασμό με την Προσευχή

του Αγ.Τρύφωνα:1.2.2009

Εκκλησία Αγ.Κωνου & Ελένης

Η Εικόνα του Αγίου

Τρύφωνα με Σταφύλια

Στη Θ.Λειτουργία σήμερα Κυριακή 1-2-2009 Αγιασμός με τις Προσευχές του Αγ.Τρύφωνα,Προστάτη των Αμπελιών& Λοιπών καλλιεργειών Χωραφιών, έγινε στην Εκκλησία των Αγ.Κων/νου& Ελένης Αμπελοκήπων Καστοριάς,διαβάστηκε σήμερα από τον Παπα Νικόλα και όλοι πήραν τον αγιασμό να πιούν και να ραντίσουν τις καλλιέργειές τους

Οι "κουδουνάδες"

Παλιότερα,την παραμονή της εορτής συνηθίζονταν παρέες νεαρών αγοριών να περιέρχονται τα σπίτια του χωριού χτυπώντας μεγάλα κουδούνια(«κυπριά») προβάτων για να «διώξουν» έτσι τα «ζούζουλα» ποντίκια και άλλα ερπετά (όπως τα έδιωχνε ο Αη Τρύφωνας με την προσευχή του) λέγοντας ευχές στους νοικοκυραίους προσμένοντας και το ανάλογο χαρτζηλίκι.Το έθιμο κρατήθηκε μέχρι πρίν λίγα χρόνια από παιδιά.
Επίσης τη μέρα του Αη Τρύφωνα, οι «Μπαχτσιοβάνοι»μετά τη Θ.Λειτουργία, αφού ράντιζαν τα κτήματά τους,όλα τα καρποφόρα δένδρα και αμπέλια με τον Αγιασμό που έπαιρναν από την Εκκλησία, μετά συνήθιζαν να κάνουν γλέντι-ρεφενέ με όργανα και φαγητά σε τραπέζια που έστηναν στην παλιά «πιάτσα» του χωριού,στο παλιό Νηπιαγωγείο που ήταν πίσω από την Παναγία.
Καλά θα ήταν να γίνει μια προσπάθεια από τον Σύλλογο για αναβίωση των Εθίμων της Γιορτής του Αη Τρύφωνα, μια που το Χωριό μας διατηρεί ακόμη τις ασχολίες της Αμπελουργίας και των Μπαχτσέδων. (*από διηγήσεις Ελευθερίας Νικοπούλου )

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ

Αγιος Τρύφων 1η Φεβρουαρίου 2009

Εορτολόγιο Αγίου
Την πρώτη Φεβρουάριου η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του Αγίου Τρύφωνα, που έχει καθιερωθεί σαν προστάτης των αμπελουργών, παρόλο οι συναξαριστές δεν αναφέρουν γεγονότα που να συνδέουν τον Αγιο με το αμπέλι. Ο Άγιος Τρύφων γεννήθηκε στην Λάμψακο, παραλιακή πόλη της Φρυγίας και μαρτύρησε στη Νίκαια της φρυγικής Βιθυνίας (Μ.Ασία) το 249 μ.Χ., επί αυτοκρατορίας Δεκίου. Ο Άγιος Τρύφων, πολιούχος της Νίκαιας, συνδέεται με το κρασί επειδή κατάγονταν από μια περιοχή που ήταν απο τους μεγαλύτερους αμπελότοπους της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η θέση της γιορτής του στον ετήσιο κύκλο πρέπει να έπαιξε επίσης ρόλο στην καθιέρωση του Αγίου ως προστάτη των αμπελουργών.Η εορτή του Αγίου ο οποίος στις νεώτερες αγιογραφίες κρατά κλαδευτήρι, συμπίπτει με την περίοδο του κλαδέματος των αμπελιών. Σημαντική τεχνική εργασία που χρειάζεται πείρα και γνώση,αφου καθορίζει την πορεία των κλημάτων. Ετσι ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας που επηρεάζει το βλαστικό κύκλο των αμπελιών.

Η Προσευχή του Αγίου Τρύφωνα για Προστασία των Αγροτικών Καλλιεργειών από τα πάσης φύσεως βλαβερά ζωύφια,ερπετα,σκώληκες κλπ.

“Όταν βρισκόμουν στην Λάμψακο και φρόντιζα και έβοσκα τις χήνες, κατήλθεν οργή από Θεού Παντοκράτορος, όχι μόνον σε εκείνον τον τόπο, αλλά και στις γύρω περιοχές, δηλαδή οργή στα αμπέλια, στους κήπους, και τα φύλλα και οι καρποί μαραίνονταν και αφανίζονταν. Βλέποντας εγώ, ο ελάχιστος Τρύφων, τους καρπούς να σαπίζουν και τους ανθρώπους να λιώνουν από θλίψη για αυτή την αιτία του αφανισμού των καρπών της γης, των χωραφιών, των αμπελιών, των κήπων και λαχάνων και όλων των δένδρων, προσευχήθηκα προς τον Κύριον και Θεόν μου, να αφανισθούν όλα τα θηρία που προξενούν την αδικία και την φθορά στους κήπους, τα χωράφια, τα αμπέλια και σε όλα τα δένδρα και τα λάχανα και μάλιστα σε αυτούς που κατοικούν την κώμη, η οποία βρίσκεται κοντά στην λίμνη και οι οποίοι ήλθαν μετά από παράκληση και πρόσκλησή μου.
Και ενώ γονάτισα και προσευχόμουν στον Θεό με υψωμένα τα χέρια, ο Θεός, που εισακούει αυτούς που έχουν στηρίξει την ελπίδα τους σε αυτόν, Αυτός εξαπέστειλεν άγγελον, ο οποίος εσκότωσε τα κακούργα θηρία που κατέστρεφαν τα αμπέλια, τους κήπους και την χώραν των δούλων Του και των θηρίων αυτών τα ονόματα τα γνώριζε καλά και είναι τα παρακάτω: κάμπη, σκώληξ, σκωληκοκάμπη, σκάνθαρος βρούχος, ακρίς, επίμαλος, καλιγάρις, μακρόπους, μύρμηγξ, φθείρ, ρυγίτης, ψυλλίτης, καυλοκόπος, ερυσίβη, κοχλοί, ψαλίτης και κάθε άλλο που καταστρέφει και μαραίνει τα σταφύλια και τα υπόλοιπα είδη και τα λάχανα. Αλλά, όμως, και εγώ ο ίδιος τα έδενα με όρκον να μην έρχονται και μένουν στους τόπους εκείνων που με προσκαλούν, αλλά τα διέταξα να απέλθουν σε τόπους τους οποίους δεν πατά άνθρωπος”.
Και στην συνέχεια ο άγιος Τρύφων παραθέτει τον όρκον με τον οποίο έδεσε τα παραπάνω θηρία, όπως τα ονομάζει. Τα παραπάνω, δηλαδή η διήγηση και ο όρκος του Αγίου, ευρίσκονται στο “Μικρόν Ευχολόγιον” (έκδ. Απ. Διακ. 1992, σελ. 327 - 328) και διαβάζονται από τους Ιερείς στα αμπέλια και στους κήπους, συνήθως μετά την τέλεση Αγιασμού, και με το αγιασμένο νερό ραντίζονται τα δένδρα και τα φυτά.